‘Vlieggedrag’ door Barbara Kingsolver

Dit boek gaat over Dellarobia, een jonge moeder die woont op een boerderij in het oosten van de Verenigde Staten. Ze heeft 2 kleine kinderen en ze is erg jong getrouwd omdat ze zwanger werd. Ze is niet gelukkig in haar huwelijk en haar dagen bestaan uit het verzorgen van de kleine kinderen in een klein huis op een boerderij.

Het boek begint ermee dat Dellarobia een afspraak heeft met een andere man. Ze voelt zich erg wanhopig in haar leven en is bereid alles op te geven voor een affaire. Ze klimt de heuvel op die bij het land van haar schoonfamilie hoort, terwijl ze nadenkt over wat ze van plan is te gaan doen. In de bossen achter haar huis, loopt ze aan tegen een wonder. Miljoenen vlinders blijken in bomen te hangen en rond te vliegen. De manier waarop ze bewegen met hun zwart en oranje kleuren, maakt dat het lijkt alsof de bomen in vlammen opgaan. Dellarobia wordt overvallen door dit, voor haar onbekende natuurwonder. Ze rent terug naar huis en besluit niet naar haar minnaar te gaan.

Dellarobia heeft op jonge leeftijd haar ouders verloren en heeft in het begin van haar huwelijk het eerste kindje verloren als baby. De relatie met haar man is niet goed. Ze zijn te verschillend. Zij voelt zich onbegrepen door hem en ze kan op haar beurt niet het respect opbrengen dat hij verdient.
De gevolgen van de vlinders, die zijn neergestreken in het gebied waar Dellarobia woont, zijn groot. In het Noorden van Amerika, een plek waar deze vlinders normaal nooit komen, veroorzaken de vlinders commotie in het gezin van Dellarobia, haar schoonfamilie en hun omgeving. Er komen wetenschappers op af, die op de boerderij hun laboratorium installeren. De pers komt langs en interviewt de mensen uit de buurt, waaronder Dellarobia. Er komen toeristen naar het gebied toe en milieuactivisten vestigen zich in het gebied.

Dellarobia is een zeer intelligente vrouw, maar heeft hier nooit iets mee gedaan. Ze heeft niet verder geleerd na school, net als de meeste mensen in het gebied waar ze woont. De wetenschappers die zich in een camper naast haar huis gevestigd hebben, zien al snel dat Dellarobia makkelijk leert en hen goed kan helpen. Ze brengt haar kinderen onder bij een oppas en gaat voor ze werken. Ze leeft op van het feit dat ze haar dagen nu op een andere manier invulling geeft en dat haar afgesloten wereld zich vergroot.
Dellarobia geeft een interview voor de televisie en ervaart hierdoor hoe een verhaal verdraaid kan worden en zo de hele wereld over kan gaan. Zij probeert meerdere malen tevergeefs de juiste mensen naar voren te schuiven in de media, mensen die weten-schappelijk onderzoek doen naar de vlinders en kunnen uitleggen wat er speelt. Telkens opnieuw blijkt dat niet de mensen met kennis interessant zijn voor de media, maar de mensen die er goed uitzien op tv en die zich goed kunnen verwoorden.

De relatie met haar schoonmoeder is slecht. Dellarobia heeft in het begin van haar huwelijk bij de schoonmoeder in huis gewoond, maar zelfs nu ze in haar eigen huis verderop woont, voelt ze zich niet geaccepteerd door de kritische vrouw. In de loop van het verhaal blijkt dat het leven van de schoonmoeder niet altijd over rozen is gegaan. Ook blijkt de schoonmoeder meer van de verstopte gevoelens van Dellarobia te hebben gezien en begrepen dan Dellarobia ooit had verwacht.

Het boek geeft een kijkje in het leven van mensen op het platteland van de Verenigde Staten. De armoede die er heerst, de desinteresse om te leren op school of om verder te leren daarna. Het laat zien dat het nog steeds gewoonte is dat moeders thuisblijven, terwijl de mannen het geld verdienen, ook al is dit vaak te weinig.
De auteur omschrijft pakkend hoe de jonge moeder zich voelt als zij altijd thuis zit met te weinig geld om van rond te komen. De hoofdpersoon geniet enorm van haar kinderen, maar de dagen lijken vaak lang te duren en ze voelt zich eenzaam. Het feit dat ze niet heeft kunnen doorleren zit de hoofdpersoon dwars. Ze blijft hunkeren naar meer.

De schrijfster heeft het voorval van de vlinders verzonnen. De Monarchvlinders komen wel daadwerkelijk in zulke indrukwekkende hoeveelheden voor, maar niet in het gebied waar de schrijfster ze nu geplaatst heeft voor dit verhaal. De reden dat zij hier voor heeft gekozen, is dat zij op deze manier het probleem van de opwarming van de aarde ter discussie kan stellen. Zij maakt de klimaatveranderingen die er gaande zijn op de aarde in de laatste decennia en de gevolgen hiervan voor mensen en dieren.
Als lezer hoop je dat de mooie intelligente Dellarobia zal overleven, net als de prachtige vlinders die in een veel te koud gebied zijn neergestreken.

Over de auteur
Barbara Kingsolver (1955) is een Amerikaanse schrijfster die meerdere bestsellers schreef waaronder De Gifhouten Bijbel. Zij schrijft vaak over sociale rechtvaardigheid, biodiversiteit, leefomgevingen van mensen en dieren.

Uitgeverij        Atlas Contact, 2012
Pagina’s         478
Vertaald          uit het Engels door Lidwien Biekman en Maaike Bijnsdorp (Flight Behavior)
ISBN               978 90 204 12888

Recensie door Sarah Gelens, november 2014