‘Charles en Charlotte’ door Willy Corsari
Een klassieker uit de collectie van de Vrouwenbibliotheek
Inhoud
‘Charles en Charlotte‘ vertelt eigenlijk het levensverhaal van Charlotte; van jong meisje totdat zij overlijdt. Hierbij worden alleen de belangrijke periodes in haar leven verteld; de periodes die haar hebben gevormd. Er vinden dan ook grote sprongen in de tijd plaats. Daarnaast verloopt het verhaal niet in chronologische volgorde, maar met fragmenten van heden naar (met name) verleden. Bovendien wisselt het perspectief; soms lees je de gedachten van Charlotte zelf en soms kijk je door de ogen van mensen die nauw met haar omgaan. Charlotte is eigenlijk een eenzame, ongelukkige vrouw die gedurende haar leven steeds wordt teleurgesteld in haar zoektocht naar wederzijdse liefde en afhankelijkheid. De volgende drie citaten geven hier mijns inziens een goede omschrijving van:
‘Haar stille stem klonk in zijn gedachten: ik heb je niet nodig. Neen, zij had niemand nodig. Ze vocht het wel alleen uit. Ze woù niet anders. Ze zou hier ook weer overheen komen.’ (citaat pag. 319)
‘Je kon haar niet liefhebben. Er was iets in haar, dat het onmogelijk maakte.’ (citaat pag. 319)
‘Dat was het, wat je soms opstandig maakte en bitter en onrechtvaardig: dat zij altijd degene was, die gelijk had, die juist handelde. Zoals zij ook juist had gehandeld na de oorlog, toen ze hem eerlijk zei, wat hij voor haar had betekend – en niet betekend. In de grond moest je haar dankbaar zijn. Maar het is soms moeilijk, als je iemand altijd dankbaar moet zijn. Ik heb je niet nodig. Ze had hem niet nodig en eigenlijk ook Chris niet en Marjolein niet, of wie dan ook. Daarom was ze zo alleen. Daarom liét je haar alleen, als je, alleen al uit dankbaarheid…‘ (citaat pag. 320)
Beschouwing
Naar mijn idee heb ik ‘Charles en Charlotte‘ anders geïnterpreteerd dan volgens de omschrijving op de achterflap van het boek de bedoeling was. Volgens de omschrijving worden de problemen in het leven van Charlotte gevormd, doordat zij als kind en daarna ook als vrouw een ‘mannenrol’ aanneemt. ‘Gender-identiteit’ zou dan ook het thema van het boek zijn. Ik was me voordat ik het boek ging lezen en ook tijdens het lezen van het boek bewust van dit thema, maar ik heb het verhaal totaal niet zo ervaren. Misschien komt dit doordat in de huidige tijd waarin we leven de scheiding man-vrouw en de hierbij behorende rolverdelingen toch al vervaagd zijn. Misschien dat het verhaal van Charlotte in de tijd dat het boek uitkwam, in 1956, als abnormaal of schokkend werd ervaren. Wanneer ik echter het boek lees, lees ik het verhaal van een vrouw die gevormd is door wat er in haar jeugd is gebeurd, wat voor effect dit heeft gehad op haar karakter en op hoe zij zich sociaal gezien opstelt. Mijns inziens heeft dit niets met het thema ‘gender-identiteit’ te maken; volgens mij wordt iedereen gevormd door gebeurtenissen en ervaringen in het leven!
Hoe dan ook, ik vond het een heel bijzonder en goed boek. Het is een origineel verhaal dat naar mijn idee niet echt past binnen een specifiek genre of tijd. Ik ben iemand die veel boeken leest en vind dat veel boeken in de kern op elkaar lijken en/of voorspelbaar zijn. Dit boek niet; het is een uniek en boeiend verhaal op zich. Het is goed geschreven en leest gemakkelijk weg, hoewel je er wel je aandacht bij moet houden door de sprongen in de tijd en de verschillende personages die hierdoor in het boek voorkomen. Eigenlijk ben ik wel heel erg benieuwd of mensen die ouder zijn dan ik (ik ben uit 1985) het boek op een andere manier lezen en ervaren dan ik en zich wel meer kunnen vinden in het beoogde thema…!?
Uitgeverij Feministische Uitgeverij VITA, 1993 (eerder: Leopold, 1956)
Pagina’s 346
ISBN 978 9050 711 375
Recensie door Charlotte, 29 juni 2012