Recensies

‘Het liefdespaar van de eeuw’ door Julia Schoch

Dit is de eerste titel van Julia Schoch die in het Nederlands is verschenen. Dat is best wonderlijk want Het liefdespaar van de eeuw is deel twee van haar trilogie Biografie van een vrouw. Het eerste deel is niet vertaald. Waarom dat zo is, vermeldt de uitgever niet. Inmiddels is er in het Duits ook een deel drie. Het Nederlandse omslagontwerp van Sander Patelski is zeer passend. Het toont het schilderij Twee mensen (De eenzamen) van Edvard Munch. 

Julia Schoch vertelt over een lange liefdesgeschiedenis die mooi en heftig begint, vrij snel verarmt maar toch enigszins blijft. De partners zijn het grootste deel van hun leven eenzaam. Het bijzondere aan dit verhaal is de vertelstijl. Er is een ik-personage, de vrouw, en die vertelt over haar leven. Ze gebruikt geen namen. Haar partner is ‘hij’, de kinderen die er op een gegeven moment zijn ‘de oudste’ of ‘de jongste’. Er zijn ouders, collega’s, vrienden. Alleen de ik is aan het woord. Je krijgt dus alleen de gedachten van de vrouw te lezen. Dat schept iets bijzonders, iets origineels. Er zijn geen hoofdstukken, alleen regelmatig witte regels.
De vrouw is een filosofe, ze mijmert veel. Soms heel mooi en begrijpelijk, soms ook wat saai. Altijd is alles, studie, werk, later de kinderen ondergeschikt aan de relatie, aan de liefde. Vanaf de eerste bladzijde is ze van plan om bij hem weg te gaan. “Eigenlijk is het heel eenvoudig: ik ga bij je weg.” Maar ze doet het niet. Dit herhaalt ze regelmatig in haar verhaal. Steeds maar weer doet ze het niet. Dat heeft wel iets ontroerends.
 

In grove lijnen lees je over de voortgang in hun beider levens. Verhuizingen, hun werk, de kinderen, de vakanties. Maar vooral over de liefde, de veranderende liefde, waarom toch dit, waarom toch dat. Van oude vrienden hoort ze over de misère in hun relaties: 2 of 3 keer getrouwd, rechtszaken, afspraken met jeugdzorg enz. enz. Dan schrijft ze: “Hun verhalen gaven me even het gevoel dat wij nog altijd het liefdespaar van de eeuw waren.”
Er zijn ook geestige stukjes. Ze houdt van lijstjes maken. Eén van de aardigste vind ik “een lijstje met dingen die ik leuk aan je vond” met bv. “Hij komt nooit in de badkamer als ik op de wc zit, hij heeft geen talent voor roddelen” en nog meer.
Aan het slot van het verhaal komt er toch een soort wending. Ze rouwt niet meer alleen om de veranderende liefde, maar leert ook te genieten van wat er nu nog aan goeds en prettigs is.
 

De vrouw is geboren in de DDR. In de studententijd van het liefdespaar valt de Berlijnse muur. Ze vertelt overhoe mensen zich voelden na de eenwording. Dat is ook een belangrijk thema in dit verhaal. Alleen al daarom is het zeer lezenswaardig. Hoe jonge mensen zich makkelijker konden aanpassen aan de nieuwe wereld dan ouderen: “Toen hij ineens verdween, die staat, en samen met hem de hele ideologie, had dat bij beide vaders, de jouwe en de mijne, de grond onder hun voeten weggeslagen.” Maar ook: “Het is moeilijk de zoete uitzichtloosheid te beschrijven waarin onze kindertijd zich afspeelde.” En: “Als we in het buitenland waren, voelde het -zelfs na jaren- altijd een beetje alsof we erin geslaagd waren te ontsnappen.”
De vrouw filosofeert/schrijft veel over vrijheid en je eigen verantwoordelijkheid, de voordelen, de nadelen. Hoe ga je om met vrijheid? In de liefde, in alle relaties, in de politiek, enz.
In de NRC van 20 december 2024 staat een interview van Maria
Kager met Julia Schoch. Daarin vertelt Julia Schoch dat ze in al haar werk wil schrijven over opgroeien en gevormd zijn door de DDR en hoe het is om dan later te functioneren in een vrij Europa, in een vrije wereld. 
Josephine Rijnaarts heeft het verhaal vertaald in prettig leesbaar Nederlands. 

Uitgeverij      Arbeiderspers, 2024 
Pagina’s       237 
Vertaald       uit het Duits door Josephine Rijnaarts (Das Liebespaar des Jahrhunderts) 
ISBN            978 9029 552 066 

Recensie door Vera Berendsen, januari 2025 

 

Share

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Powered by: Wordpress
Geverifieerd door MonsterInsights