In De Wraak is aan mij van Marie NDiaye worden geheimen en trauma’s op een spannende manier verkend. Marie NDiaye is een Franse schrijfster die talloze prijzen heeft gewonnen en een aanzienlijke impact heeft in de literaire wereld. Ze werd in 1967 geboren in een Senegalees gezin in Frankrijk en ontving in 2009 de prestigieuze Prix Goncourt voor haar boek Trois femmes puissantes (Drie sterke vrouwen). In haar verhalen komen vaak scherpe sociale observaties en de complexe levens van vrouwen aan bod.
In De wraak is aan mij draait het om mr. Susane, een advocate in Bordeaux, die de verdediging op zich neemt van Marlyne, een vrouw die beschuldigd wordt van het doden van haar drie kinderen. Hoewel Marlyne schuld bekent, heeft Susane het gevoel dat er meer aan de hand is. Tijdens haar onderzoek stuit ze op Gilles Principaux, de man die haar vraagt om Marlyne te verdedigen. Ze heeft het gevoel dat ze Principaux herkent, maar kan haar vinger er niet opleggen. Het roept herinneringen op uit haar verleden die ze liever was vergeten. De vage herkenning van Gilles zorgt voor een innerlijk conflict en laat haar met veel vragen achter.
In De Wraak is aan mij lopen verschillende verhaallijnen door elkaar. We maken kennis met Marlyne en Gilles Principaux. Daarnaast volgen we het verhaal van Sharon, de huismeesteres van Susane en een ongedocumenteerde immigrant uit Mauritius, wier eigen problemen en verleden ook van invloed zijn op het verhaal. Tenslotte maken we kennis met Rudy, Susane’s voormalige geliefde, en hun dochter Lila, die een mysterieuze link met Susane blijkt te hebben.
Bij het lezen verwachtte ik een klassieke thriller met een spannende ontknoping, maar Marie NDiaye kiest voor een andere aanpak. In plaats van het verhaal stap voor stap op te bouwen, duikt ze in de gedachten en herinneringen van Susane. Hierdoor voelt het verhaal meer aan als een psychologische reis dan als een traditionele zoektocht naar de waarheid. De plot komt helaas niet echt tot leven, omdat ze meer op de sfeer en emoties focust. Dit zorgt voor een andere spanning; je voelt dat er iets niet klopt, maar ik kreeg niet de verklaring die ik graag had willen hebben. Ondanks deze frustratie bleef ik lezen, aangetrokken door de subtiele spanning die ze zo goed weet over te brengen.
Susane wordt telkens geconfronteerd met haar verleden, dat weer naar boven komt door haar ontmoeting met Gilles. Haar herinneringen zijn vaag en ze probeert details te reconstrueren, maar sommige dingen blijven als schaduwen in haar hoofd hangen. Hierdoor wordt ze een onbetrouwbare verteller, wat het verhaal een dromerige, mysterieuze sfeer geeft.
Dit leidde tot een dubbel gevoel bij mij: soms frustreerde het me dat het verhaal niet op een duidelijke waarheid vast te pinnen was. Maar tegelijkertijd vond ik het verfrissend dat de Franse schrijfster geen makkelijke antwoorden biedt. Ze laat ons zien dat ons geheugen ons soms in de steek laat en dat we de dingen die ons vormen niet altijd volledig begrijpen. Die ongrijpbare sfeer maakt het verhaal intens en persoonlijk, ook al blijft Susane een raadsel.
Marie NDiaye’s schrijfstijl is poëtisch en gedetailleerd, waardoor je echt in de emoties en gedachten van Susane kunt duiken. Maar ik moet eerlijk zeggen dat ik het soms ook zwaar vond. De vele beschrijvingen en de trage opbouw vroegen veel concentratie. Het ontbreken van hoofdstukken zorgde ervoor dat ik soms de focus verloor, want de tekst loopt continu door en er is geen moment waar je even op adem kan komen. Dit maakte het voor mij meer een lange monoloog dan een traditioneel verhaal.
Hoewel het verhaal van Marie NDiaye boeiend is, vond ik de Nederlandse vertaling niet altijd prettig om te lezen. De poëtische en gedetailleerde schrijfstijl van de auteur kwam soms niet goed tot zijn recht in het Nederlands. Zonder het origineel te hebben gelezen, had ik de indruk dat de kracht van de taal en de nuances mogelijk verloren zijn gegaan in de vertaling.
De Wraak is aan mij is geen boek om even te ontspannen. Het vraagt om aandacht en geduld, maar als je je erin verdiept, biedt het een unieke ervaring. Marie NDiaye neemt je mee in een verhaal over herinnering, macht en de complexiteit van menselijke relaties. Het zit vol subtiele psychologische spelletjes, en de plot blijft omhuld in een raadselachtige mist.
Persoonlijk vond ik het verhaal fascinerend, maar ook uitdagend. Ik heb ervan genoten, omdat het zo anders is dan andere romans. Voor lezers die houden van complexe, psychologische verhalen en niet bang zijn voor mysterie en onopgeloste vragen, is De wraak is aan mij een aanrader. Maar als je meer houdt van een duidelijk verhaal met een begin, midden en eind, dan is dit boek misschien niet de juiste keuze.
Uitgeverij De Geus, 2024
Pagina’s 221
Vertaald uit het Frans door Floor Borsboom (La vengeance m’appartient)
ISBN 978 9044 547 382
Recensie door Veerle Kroon, november 2024
