‘Ithaka’ door Claire North

Deze roman is er weer een in de “reeks” van romans over de Griekse mythologie, gezien vanuit het gezichtspunt van vrouwen en geschreven door vrouwen. In Ithaka wordt de geschiedenis van Penelope verteld door Hera, de moeder van alle goden.

Penelope wacht al 17 jaar op haar man Odysseus, die vocht in de Trojaanse oorlog maar nog steeds niet thuis gekomen is. Toen Odysseus nog heerste was haar positie duidelijk, maar nu men ervan uit gaat dat hij dood is, dingen 100 mannen naar haar hand. Zij zijn naar Ithaka gekomen en leven uit haar zak. Zij wil en kan niet kiezen en heeft gezworen dat zij pas een nieuwe echtgenoot zal kiezen als zij de lijkwade voor haar schoonvader heeft afgeweven. Penelope is trouw aan haar echtgenoot en wil wachten, maar bovendien zal er als zij een van vrijers kiest zeker oorlog uitbreken. Bovendien vreest zij dat een nieuwe echtgenoot haar zoon Telemachos zal vermoorden om te voorkomen dat hij de troon zal opeisen.

Ithaka wordt daarnaast ook nog eens aangevallen door piraten en Penelope heeft geen mannen om daartegen te vechten. Op het eiland wonen geen jonge sterke mannen. Die zijn allemaal afgereisd naar Troje om daar te vechten en van de vrijers valt ook niet veel te verwachten. Haar zoon wil wel gaan vechten maar is hiertoe nog niet in staat.

Op enig moment verschijnt Klytaimnestra op het toneel. Zij is op de vlucht voor haar kinderen omdat zij hun vader heeft vermoord. De kinderen Elektra en Orestes zoeken heel Ithaka af, maar Penelope weet haar te verbergen bij een priesteres. Toch kan zij niet ontsnappen aan de wraak van Orestes, hij doodt haar. Orestes en Elektra vertrekken weer naar Mykene waar hij koning wordt. Telemachos trekt zich hoe langer hoe meer terug, hij spreekt niet meer met zijn moeder en aan het eind van de roman vertrekt hij om zijn vader te gaan zoeken. Odysseus woont al tijden bij de nymf Kalypso op het eiland Ogygia .Hij wordt daar door de goden vastgehouden.

Ithaka is een mooi geschreven roman die concentratie bij het lezen vergt. Er komen veel personages in voor en er zijn meerdere vertellijnen. Het verhaal van Penelope met haar vrijers en de manier waarop zij hen behandelt omdat zij wacht op haar man, het verhaal van de geestelijk dolende Telemachos, het verhaal van de vrijers en ook het verhaal van de vrouwen van Ithaka die zich voorbereiden op aanvallen van piraten. Tenslotte is er ook nog het verhaal van Hera. Zij stuurt de personages aan en geeft haar mening. Bovendien kom je te weten hoe zij omgaat met de godinnen Helena en Artemis die zich ook bemoeien met de verwikkelingen op Ithaka.

Dat het verhaal door Hera wordt verteld maakt dat de figuur van Penelope weinig uitgewerkt wordt. We krijgen niet te horen wat zij denkt. De godin Hera krijgt meer diepgang omdat haar gedachten wel worden uitgewerkt. Dit maakt de roman best lastig omdat het in de kern over de gebeurtenissen op Ithaka gaat. Al met al toch een aanrader, maar enige kennis van de Griekse mythologie is wel handig.

Uitgeverij       Orlando, 2024
Pagina’s          381
Vertaling         uit het Engels door Saskia Peterzon-Kotte (Ithaca)
ISBN               978 9083 375 724

Recensie door Emilie Jonxis, augustus 2024