Recensies

‘De school voor goede moeders’ door Jessamine Chan

De school voor goede moeders: The Handmaid’s Tale meets Orange is the New Black in een futuristisch jasje.

Jessamine Chan (44) is een Amerikaans-Chinese schrijfster en woont in Chicago. Ze studeerde aan Brown University en Columbia University en begon haar carrière als redacteur bij Publishers Weekly. De school voor goede moeders is haar debuutroman en stond op de Barack Obama’s Summer Reading List 2022.

De school voor goede moeders is geïnspireerd op een artikel uit de New Yorker, waarin moeders de zeggenschap over hun kinderen kwijtraken. Jessamine Chan is in 2014 begonnen met schrijven en verhuisde daarvoor samen met haar man en dochter naar Philadelphia, waar De school voor goede moeders zich afspeelt. En dat loont; de cultuurverschillen die in de verschillende stadsdelen van Philadelphia aanwezig zijn, weet Jessamine Chan treffend te beschrijven.

Meer in het oog springend is de plot van De school voor goede moeders. De roman gaat over de Amerikaans-Chinese Frida Liu, die op “haar erg slechte dag” haar huilende peuter Harriet alleen thuislaat. Haar witte buurtgenoten, die het toch al niet zo’n fan waren van de enige Aziatische vrouw uit de buurt, geven Frida aan bij de Kinderdienst. Wat volgt is een dystopisch verhaal waarin Frida haar dochtertje steeds meer kwijtraakt. Harriet komt bij Frida’s ex Gust en zijn koolhydraatarme vriendin Susanna te wonen. Frida’s huis wordt volgehangen met camera’s die haar in de gaten houden en de rouw om haar dochtertje ‘meten’. Uiteindelijk besluit de kinderrechter dat Frida naar ‘de school voor goede moeders’ moet.

School blijkt een eufemisme voor heropvoedingskamp. De moeders moeten hun dagen slijten met het perfect verzorgen van een robotpop. Hiervoor krijgen ze punten, aan de hand waarvan de kinderrechter vervolgens bepaalt of ze hun kind terugverdienen. De robotpoppen zijn onmogelijk: ze zijn geprogrammeerd om extra hard te krijsen, weg te rennen of juist emotioneel afwezig te zijn. Als lezer moet je soms even door erg futuristische scènes gevuld met blauwe robot-vloeistof heen, maar de achterliggende vragen zijn interessant: zou het ouders verboden kunnen worden om kinderen te nemen? Wie bepaalt wat een perfecte opvoeding is, en bestaat dat eigenlijk wel? Maar ook meer hypothetisch: kunnen ouders net zo van robots houden als van hun kinderen?

Net als in Orange is the New Black, ervaren de van de buitenwereld afgesloten vrouwen op een gegeven moment seksuele driften. De lesbische relaties die worden aangegaan binnen de school worden met de harde hand neergeslagen. Uit liefdesverdriet en wanhoop vluchten twee moeders en pleegt één vrouw zelfs zelfmoord. Frida lijkt onaangedaan en is gefocust op het terugverdienen van Harriet, maar als de vaders van de ‘school voor slechte vaders’ samen met de moeders heropvoedingslessen krijgen, gaat ook zij voor de bijl. Ze wordt verliefd op Tucker, een man wiens kind uit de boom viel toen hij even omkeek. Hun terloopse aanrakingen en hun geflirt, waarbij ze soms hun robotkinderen uit oog verliezen, alles wordt genoteerd en doorgestuurd aan de kinderrechter.

Het eindoordeel van de rechter zal ik niet verklappen, maar de laatste hoofdstukken zijn ontroerend. Jessamine Chan maakt zowel de onvoorwaardelijke liefde als de menselijkheid van moeders sterk invoelbaar.

De school voor goede moeders was, ondanks de beklemmende onderwerpen, een fijn en luchtig boek. De roman zal me geen jaren bijblijven, maar ik denk dat lezers van De school benieuwd zijn naar nieuw werk van Jessamine Chan. In de tussentijd kunnen we ons vermaken met de Amerikaanse moedermaffia op Goodreads: “Why wouldn’t the mother just put the kid in the car. And to leave her in an exersaucer? I mean sleeping in a crib, maybe I could buy. And then to stay at the office checking email?”[1] En als je de hysterie liever laat voor wat het is, op haar Instagram deelt Jessamine Chan geregeld fijne boekentips, zowel voor goede als voor slechte moeders.[2]

Uitgeverij            Hollands Diep, 2022
Pagina’s              381
Vertaald               uit het Engels door Anneke Bok  (The school for good mothers)
ISBN                   978 9048 856 695

Recensie door Lieke Polak, september 2022

[1] https://www.goodreads.com/questions/2282386-reading-a-sample-now-right-away-i-can-t, geraadpleegd op 3 september 2022.
[2] https://www.instagram.com/jessamine.chan/.

image_pdfimage_print
Share

One comment

  • Geef een reactie

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

    Powered by: Wordpress
    Geverifieerd door MonsterInsights