‘Een modern verlangen’ door Hanna Bervoets

Veertien verhalen

De rode draad in deze verhalen van Hanna Bervoets is de soms zeer complexe relatie tussen mensen. Welke keuze maken mensen op de kruispunten van hun leven? Hoe ga je in intieme relaties om met schuldgevoel, angst en onvoorspelbaarheid. Hoort opoffering en trouw aan de ander erbij, of moet je altijd voor jezelf opkomen? Moet je je aanpassen aan je sociale omgeving, of moet je accepteren dat mensen kritiek op je hebben? En in hoeverre lukt het om de normen van je eigen opvoeding los te laten en je eigen verlangens na te streven? Hoe werken de digitale wereld en de toekomstvisioenen m.b.t. de onleefbaarheid van de aarde, maar ook de (medische) maakbaarheid van de mens, door in onze relaties? Kunnen we daar allemaal nog mee omgaan of moeten we accepteren, dat we mensen moeten opgeven?

In het eerste verhaal, Een koffiebar met een Duitse naam, maken we kennis met een man, die kortstondig een baby ontvoert, omdat hij zijn behoefte om bloot tegen een baby aan te liggen, niet kan onderdrukken. Heel interessant is het hoe de verschillende buurtbewoners – ieder vanuit hun eigen achtergrond – op de ontvoering reageren.

Een van ons gaat over wie er aan een bepaald forum (over de behandeling van cavia’s) mee mag doen. De huisregel is: oordelen, niet veroordelen’, maar waar ligt de grens daartussen?

Waar onze moeder vroeger woonde bespreekt de keuze van een Marokkaanse moeder in een conflict. Kiest ze voor haar man of voor het vriendinnetje van haar dochter en wat zegt dat ons over de cultuur?

In het titelverhaal Een modern verlangen wordt geprobeerd een ‘perfect’ baby’tje te ontwikkelen. Maar hoe ga je nou om met de schuldvraag, als dat niet helemaal lukt?

Klapstoel gaat over een homostel, dat moeite heeft met ouder worden, en het verhaal De doos vertelt over een zware therapie, die ervoor zorgt, dat je daarna alle angsten de baas kunt. In Anker wordt met humor geschreven over de seksuele fascinatie voor zeemeerminnen.

In Ganzen en Dit is hoe vlierbessen ruiken lezen we hoe mensen hun reuk en gezichtsvermogen verliezen en dankzij robotica en digitale controle (door de overheid?) hun weg blijven vinden in een van andere mensen afgesloten eenzame wereld.
“Zwemmen denkt Paul. Hij zou vanmiddag kunnen gaan zwemmen in het verwarmde lotusbad. Wel spijtig dat hij dan geen chloor kan ruiken, of die zalige eucalyptusolie. Is de bioscoop wel de moeite waard zonder die bedwelmende popcornwalm? Heeft hij nog zin om te boetseren, wanneer hij de klei niet ruikt? Zal zijn gebraden haantje vanavond wel smaken als hij de geur van het subtiel geblakerde velletje niet waarneemt?……Het is niet het ontbreken van geur an sich, dat hem zo naargeestig maakt, maar het is het idee, dat er veel meer mis zou kunnen zijn. Wat als er op dit moment een systeemaanval plaatsvindt?” (pag. 138)

In Dag 1851 worden alle lichaamsfuncties en bewegingen van de 87-jarige mevrouw de Clou constant digitaal gecontroleerd, waardoor ze bijna niet meer dood kan gaan, wat de vraag oproept wat zinvol leven is.

De laatste drie verhalen Kerstmis in de ruimte 1, 2 en 3, vormen eigenlijk een kleine novelle over de keuzes die gemaakt moeten worden tussen mensen ‘als het erop aan komt’. Wie mag mee op ruimtereis en met welke drie andere mensen mag of moet je het vier-persoons ruimtevaartuig delen? Stel dat de aarde inderdaad vergaat, moet je dan de nieuwe generatie voor laten gaan naar de ruimte, zodat daar ook weer nieuw leven kan ontstaan? Vrouwen zijn dan ook meer noodzakelijk dan mannen, maar als ze niet genoeg geld hebben, wordt dat ook een moeilijke zaak. Homoseksuele mannen hebben tijdens de aidscrisis al zoveel liefdes verloren. Hebben zij ter compensatie dan nu niet recht op een plek in de capsule? En wie kies je voor een laatste plek, je ex vriendin (Betty), omdat je je schuldig voelt dat je het uitgemaakt hebt?
“Staan we in het krijt bij degenen van wie we ooit gehouden hebben, omdat we dat nu niet meer doen? Of zijn we juist iets verschuldigd aan degenen, die ooit van ons hielden, omdat we iets namen en het op ons dressoir zetten, zonder het ooit helemaal terug te betalen? En is melancholie om een voorbije liefde dan niet vooral een vage notie van schuldgevoel?” (pag. 197)

In deze psychologische verhalen worden luchthartig en met veel humor belangrijke en actuele ethische levensvragen opgeroepen. Hanna Bervoets doet dat met ijzersterke dialogen, en met respect voor van alles wat voor velen een taboe of absurd is.

Uitgeverij      Pluim, 2021
Pagina’s        239
ISBN             978 9083 142 166

Recensie door Ammy Langenbach, augustus 2021