Een stevige hardcover die in een zachte, naakte kleur roze de pagina’s bijeen houdt. Sterk en kwetsbaar ineen. Dit boek is hoe ik het kreeg: ongekaft. Niet mooier gemaakt dan het is, of beschermd voor de sporen van het leven met een transparant laagje plastic. En dat is precíes hoe Emilie Pine haar verhaal vertelt.
In een tijd, waarin we gewend zijn alles mooier te presenteren dan de werkelijkheid is, durft zij zich kwetsbaar en radicaal eerlijk op te stellen. Dit is ‘Alles wat ik niet kan zeggen’, maar alles wat wel gezegd moest worden. Want iedereen kan zich er wel –in meer of mindere mate- in herkennen.
In zes verhalende essays bespreekt Emilie Pine taboes waar ze in haar leven mee te maken heeft gekregen. Het alcoholisme van haar vader, haar ongewenste onvruchtbaarheid, haar eetstoornis, een moeilijke jeugd vol eenzaamheid, drugs en seks(ueel misbruik) en als hoofdthema het ‘vrouw zijn’: alles wat we van onszelf verwachten, maar tevens ook wat anderen van ons verwachten.
Omdat het waargebeurde verhalen betreft, zijn de situaties extra confronterend.
‘’Het zijn niet zijn herinneringen, het zijn die van mij. En dus zal hij nooit weten hoe het voor ons tweeën voelde om naast zijn ziekenhuisbed te zitten, constant zijn ademhaling in de gaten te houden, de hartmonitor, de zak met bloed.’’ (pag. 35)
Ondanks dat Emilie Pine uit haar eigen leven put, weet ze in haar essays afstand te nemen, en verzaakt ze niet in zelfmedelijden. Vaker is ze rauw en ontoegeeflijk.
“Ik vertel haar, hoewel ik nauwelijks in staat ben om het aan mezelf toe te geven, dat ik die avond op een bepaalde moment naar hem keek en dacht: ik wou dat je doodging.” (pag. 17)
Deze scene speelt zich af in het ziekenhuis, bij haar vader. Het leven moet zwaar zijn als je dit denkt. Het moet zwaar zijn als je dit zegt. Maar je moet sterk zijn, om het onomkeerbaar op papier te durven toegeven.
In de 205 pagina’s die het boek telt bouw je een vriendschap op met Emilie. Ze wordt iemand met wie je lacht, huilt – verraden de kleine rimpels op enkele pagina’s van het Vrouwenbibliotheekexemplaar –, meedenkt, meevoelt en door wie je begrepen wordt, zonder dat er ooit één woord wordt teruggezegd. En dat is knap. Door voorbij de schaamte te schrijven, in haar toegankelijke vertelstijl, doorbreekt ze een barrière en lukt het haar om dichterbij te voelen dan een werkelijke vriendin soms doet.
Deze vriendschap, is er een om door te geven.
Alles wat ik niet kan zeggen is daarmee een echte aanrader: intens persoonlijk, en daardoor universeel.
Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 2019
Pagina’s 205
Vertaald uit het Engels door Ariane Schluter (Notes to self)
ISBN 978 9046 825 761
Recensie door Imke, juni 2020
