Mijn jaren met Hella Haasse
Zoals ik jou ken, ken jij mij is het verhaal van Yvonne Keuls over haar vriendschap met een van Nederlands’ grootste schrijvers Hella S. Haasse.
Zowel Hella Haasse (1918-2011) als Yvonne Keuls (1931) zijn in Batavia (Jakarta-Indonesië) geboren, maar wonen al heel lang in Nederland. Beiden zijn schrijfster geworden. Zij hebben leren elkaar kennen bij de afdeling Drama van de NCRV, waar Hella beginnelinge Yvonne advies gaf bij de verfilming van literaire werken. De band van beiden met Indonesië verbindt hen, maar knelt niet. Langzamerhand gaan hun echtgenoten mee in de vriendschap. Yvonne vindt later haar werk in de zorg voor verslaafde kinderen en sticht een tehuis voor hen. Het boek vertelt vooral haar eigen levensgeschiedenis. Zij legt vaak haar problemen voor aan Hella en haar man, een intussen gepensioneerde rechter. Het boek bestaat uit kleine stukjes waarin over een gebeurtenis of een ontmoeting verteld wordt.(bron: o.a. bol.com e.a.)
Zoals ik jou ken, ken jij mij vond ik een goed boek, maar ik had er aanvankelijk andere verwachtingen van. Ik herinnerde me tijdens het lezen dat ik eerder een aantal boeken van Yvonne Keuls had gelezen, waarvan haar stijl me niet zo beviel, maar voor zover ik me dat van tevoren bewust was, hoopte ik dat de inhoud van het boek dat zou compenseren. De dagboekenstijl vond ik aanvankelijk saai (chronologische uiteenzetting van feiten), maar dat werd later goed gemaakt door de beschrijving van de tijdgeest en de wereld van schrijvers en uitgevers, en bekende namen. Wat ik echter gehoopt had was een beter beeld te krijgen van de mens Hella Haasse. Het boek werd gepresenteerd met de opmerking dat Yvonnen Keuls over Hella Haasse wilde schrijven en dat ineens de tijd daar rijp voor was. Maar het boek is meer een opsomming van haar eigen werk waar Hella in voorkwam en dan op een minder plezierige manier: ze stak zichzelf omhoog en zette Hella neer als weliswaar een gevierd schrijfster, maar verder als iemand die vergeleken bij haar zelf toch de mindere was en dat volgzaam toeliet.
Prettig vond ik de indeling in korte stukjes wat het geheel leesbaar maakt. Toen ik later de flappen nog eens las, begreep ik het beter. De ondertitel is Mijn jaren met Hella Haasse, dus dat rechtvaardigt de inhoud. Het waren de reclame en de interviews eromheen die me op het verkeerde been hadden gezet. Het is echter heel erg duidelijk dat de twee totaal verschillende persoonlijkheden hadden en het is eigenlijk bijzonder dat het tot zo’n hechte vriendschap is gekomen. Alhoewel het leerling-docente proces dat wel weer aannemelijk maakt. Toch krijg ik de indruk dat Yvonne Keuls de persoon die Hella Haasse was niet echt begrepen heeft. Maar wie ben ik om dat te zeggen.
Al met al vind ik het een goed boek, maar ben ik minder lovend dan de vele positieve kritieken die spreken van ‘een ontroerend relaas van de vriendschap tussen twee bekende schrijfsters’. Het heeft me wel geraakt maar niet ontroerd: daarvoor vond ik het boek te afstandelijk.
Hella S. Haase had ook naar overlijden nog een eigen website. Nu vond ik alleen nog een gearchiveerde versie: https://web.archive.org/web/20150908112639/http://www.hellahaasse.nl/web/Home.htm
Ze had ook een digitaal museum. In 2017 werd het virtuele museum opgeheven. Ook hiervan is een archief bewaard gebleven: https://web.archive.org/web/20161116101500/http://www.hellahaassemuseum.nl/
Beiden zijn de moeite van het bekijken en lezen waard.
Daarnaast is er veel informatie over haar te vinden op de website van het Literatuurmuseum, de Koninklijke Bibliotheek en bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
Uitgeverij AmboAnthos, 2018
Pagina’s 267
ISBN 978 9026 340 956
Verslag van een leenster, juli 2018
