Nieuws Nieuwsbrieven

Juli (openings)nieuws

Beste leensters en andere belangstellenden,

See All This is een nieuw kunstplatform in Nederland dat ruim twee jaar geleden is gestart. Het heeft een website en een tijdschrift dat 4 keer per jaar verschijnt. In het speciale zomernummer wordt de stem van vrouwen gevierd met 99 geniale vrouwen in de kunst, een opmaat naar het 100-jarig kiesrecht voor vrouwen in 2019. Nicole Ex, oprichter en hoofdredacteur van het kwartaalblad, nodigde zeven curatoren uit de kunstwereld uit om hun persoonlijke heldinnen naar voren te schuiven. Onder hen Marlene Dumas, Hedwig Feijen en Sarah van Sonsbeek. Dat heeft geleid tot een lijst van 99 kunstenaressen, filosofes en schrijfsters. Het openingsverhaal gaat over de Duitse Dada-dichteres en barones Elsa von Freytag-Loringhoven. Zij zou de ware schepper zijn van de Fountain, het beroemde urinoir uit 1917 dat mede als begin wordt gezien van de conceptuele kunst en altijd is toegeschreven aan Marcel Duchamp. Hij zou het zich hebben toegeëigend nadat Elsa von Freytag in 1927 was overleden. Haar verhaal staat symbool voor wat veel vrouwelijke kunstenaars is overkomen. “Het werk van vrouwen is stelselmatig uit de kunstgeschiedenis geschreven. Tijd dus om de canon te herschrijven” zegt Nicole Ex. Dit geluid klinkt de laatste jaren steeds vaker en een aantal mensen, veelal vrouwen, houdt zich bezig met het onder de aandacht brengen van vrouwelijke kunstenaars en haar werk, bijv: Karin Haanappel van Herstory of Art en Christa Zaat van Female Artists in History
Een uitgebreid artikel in de NRC over het zomernummer van See All This: https://www.nrc.nl/nieuws/2018/06/14/de-leugen-van-marcel-duchamp-a1606507
Het zomernummer met 99 geniale vrouwen in de kunst ligt in de bibliotheek.
Zie ook de website van See All This: https://seeallthis.com/magazine/

Daarbij aansluitend: In museum Mohlmann wordt van 15 juli t/m 16 september vanwege haar 20-jarig bestaan een bijzondere extra zomertentoonstelling gepresenteerd, De vrouwelijke toets – 69 Shades of Women’s art. Een tentoonstelling met kunst van alleen vrouwelijke kunstenaars, met daaraan gekoppeld de vraag of kunst door sekse wordt gekleurd. Of is kunst seksloos? Museum Mohlmann, aan de rand van het historische Appingedam, is een particulier museum voor realistische en figuratieve kunst – dus zonder subsidie of steun opgezet. Het is gevestigd in een 19e eeuwse, 47 meter lange kop-hals-rompboerderij, een rijksmonument, helemaal omgracht, en met een grote tuin (1/2 ha) waar ook de 14 bomen als monument zijn aangemerkt. Ik ben er nooit geweest, maar het klinkt voor deze zomer als een mooie plek om mee kennis te maken met veel kunst door vrouwen.
Meer info: https://www.museummohlmann.nl/exposities/de-vrouwelijke-toets/

En nog maar kort te bezichtigen: t/m 8 juli is er The female touch, een tentoonstelling in het Haagse Gemeentemuseum over hoe vrouwen het lichaam in de schilderkunst gebruiken. Vrouwelijke kunstenaars veranderen sinds het begin jaren tachtig van de vorige eeuw de figuratieve schilderkunst. Via portretten vertalen ze hedendaagse maatschappelijke problemen en vraagstukken met betrekking tot gender, religie, racisme en seksualiteit. Daarbij reageren ze ook op kunsthistorische tradities, zoals de erotische voorstelling van de vrouw. Een aantal kunstenaressen worden in het bijzonder uitgelicht: Marlene Dumas, Ina van Zyl, Lisa Yuskavage, maar ook ander werk van oudere kunstenaressen wordt getoond.
Meer info: https://www.gemeentemuseum.nl/nl/tentoonstellingen/female-touch

Voor andere tentoonstellingen, zie hieronder bij Activiteiten in Utrecht en daarbuiten.

Eind mei heeft Radna Fabius, geboren en getogen op de Antillen, voor haar bundel Habitus de C.Buddingh’-prijs, voor het beste Nederlandstalige poëziedebuut, uitgereikt gekregen op de Poetry Internationale Festival eind mei. De jury noemde Habitus “een wonderlijk ongeëvenaard geval, dat de jury vloeibaar maakt, morsend en gehoorzamend aan de zwaartekracht (tjsa..) ….. met overdonderende kracht sleurt ze de lezer mee in een broeierig tussengebied … . er gebeurt iets in de Nederlandstalige poëzie…..”
Meer info: https://www.poetryinternationalweb.net/pi/site/activity/news/29343/Radna-Fabias-wint-C-Buddingh-prijs-2018

Onlangs uitgebrachte titels
– In Het sterke geslacht bekijkt romanschrijver en criticus Herman Stevens het van de andere kant dan
gewoonlijk. Schrijven, meent hij, is eigenlijk een stereotiep vrouwelijke bezigheid, ook voor mannen. Hij onderzoekt hoe schrijvers omgaan met hun rol als vrouw of man. Met aanstekelijk enthousiasme herleest hij schrijvers als Doeschka Meijsing, Margriet de Moor, Mensje van Keulen, Maria Stahlie, Wanda Reisel en Lorrie Moore, en ook opvallende jongere schrijfsters als Nina Polak en Bregje Hofstede komen aan bod. Stevens schrijft eveneens over een aantal mannelijke grootheden. Uiteindelijk doet het er niet toe of je man of vrouw bent, slecht schrijven blijft de grootste zonde voor hem.
Grappig trouwens hoe onderwerpen zich regelmatig in clusters tegelijk zich aandienen, zie ook verderop over (het omgaan met) schrijvende vrouwen.
– In De genadestoel beschrijft Elizabeth Hartley Winthrop Will, een 18-jarige jongen die in zijn cel zijn executie afwacht. In korte hoofdstukken wordt kennis gemaakt met een aantal personages om hem heen die met hun eigen vragen, meningen en onzekerheden worstelen. De veroordeelde en de bewaker die de elektrische stoel vervoeren, een tweetal dat een tankstation in het dorp beheert en zich zorgen maakt om hun zoon die in Europa vecht, de priester die geen troost aan Will weet te bieden en de openbare aanklager die spijt heeft van zijn rol in diens veroordeling. Will zelf denkt aan zijn liefde voor Grace, die zelfmoord pleegde toen hij werd veroordeeld.
– Het duister dat ons scheidt was Renate Dorrestein’s eigen favoriete roman. Zij is nu eenmalig verschenen met illustraties van Sylvia Weve. Het gaat over een klein meisje dat in een vredig dorp opgroeit, waar ze samen met haar moeder de oude, krakende pastorie bewoont. Ook de Luco’s wonen daar, twee vriendelijke, wereldvreemde mannen van wie iedereen aanneemt dat ze kamerhuurders zijn. Alles verandert als de moeder van Loes wegens een onbegrijpelijke moord tot een lange gevangenisstraf wordt veroordeeld.
– De porseleinkast is het 2e deel van Nicolien Mizee’s faxen aan haar schrijfleraar Ger Beukenkamp. Hij schrijft nooit terug. Ze stort haar hart tegen hem uit, zowel alledaagse grote en kleine zorgen als grote existentiële vragen over haar/het bestaan, waardoor het als een soort dagboek leest. Haar zelfbeschouwingen kunnen afwisselend indringend dan wel hilarisch zijn, en allerlei kanten van haar en daarmee het menselijk innerlijk weergeven. Helpt het opgevoerde orakel haar bij haar psychische gezondheid?
 De laatste verhalenweefster van Marita Coppes is een gelaagde familieroman met magisch-realistische elementen. De vragen die spelen zijn ‘wiens verhaal leef je?’ en ‘is het lot niet simpelweg een zich herhalende familiegeschiedenis?’ Kate Baker is advocaat bij T-Petrol, de oliemaatschappij in Guatemala waarvan haar vader directeur is. Als hij overlijdt ontdekt ze dat hij tijdens de burgeroorlog opdracht heeft gegeven een Maya-dorp uit te roeien om olieboringen op die plaats mogelijk te maken. Dat dorp heeft generaties lang vermaarde verhalenweefsters voortgebracht, en Kate’s geliefde nanny Calixta was een van hen. De druk om de rijke traditie van de verhalenweefsters voort te zetten komt bij Kate te liggen.
– Maffiamoeders van Alex Perry vertelt het verhaal van moedige vrouwen die uit hun familieclan stappen en spijtoptant worden. Zij blijken een machtig wapen in de strijd tegen de Italiaanse maffiaorganisaties. Wanneer in 2009 de mishandelde Lea Garofalo verdwijnt na te hebben getuigd tegen haar man, beseft openbaar aanklager Alessandra Cerreti dat het verbeten fanatisme van de ‘Ndrangheta mogelijk het zwakste punt is van de organisatie. Dé manier om dit criminele imperium te ontmantelen is de moeders de kans te geven zich uit te spreken en te getuigen. Alessandra weet twee vrouwen uit de grootste Italiaanse misdaadfamilies over te halen om mee te werken.
– Roxane Gay heeft in Difficult women met krachtige verhalen over heel verschillende vrouwen een mooi en beklemmend beeld van het moderne Amerika geschetst. Verhalen over rijke en arme vrouwen, gelukkig getrouwd of achtervolgd door misdaden uit het verleden. Van een meisjes-vechtclub tot een rijke buitenwijk waar buren elkaar beloeren en met elkaar concurreren. De Nederlandse uitgever van Rozane Gay wist nog niet of het vertaald zou gaan worden, maar de pers klonk zo enthousiast dat ik haar hier toevoeg.
– Want de avond van Anna Enquist het opzichzelfstaande vervolg op Kwartet uit 2014. Vier mensen moeten met zichzelf en elkaar in het reine zien te komen na een gijzeling door een gevluchte crimineel, die culmineerde in de explosie van de woonboot waarop ze – als strijkkwartet – zaten te repeteren. Ze doen dat allevier heel verschillend, deels zelf vluchtend naar China. In Nederland is het proces tegen topcrimineel Helleberg in de maak. Die zaak, waarin ze allen zullen moeten getuigen, hangt hun als een zwaard van Damocles boven het hoofd.
Poëzie:
– “… een poëtisch epos dat de traditie van Virgilius ent op het laatkapitalistische tijdperk”, staat te lezen op de achterflap van de bundel Shopgirl, het debuut van de Vlaamse Dominique de Groen. Haar gedichten zijn gebaseerd op haar ervaringen in de kledinglogistiek en vertellen op prozaïsche wijze over het complete proces, van de kiem via kinderarbeid tot de recycling. Ze is heel kritisch bij haar beschrijvingen. “Moeilijk maar origineel poëziedebuut, maatschappelijk belangrijk en literair vol beloften”, zegt een recensent op bol.com.
– In haar vierde bundel, Houdingen, dicht de Vlaamse Sylvie Marie over elkaar verliezen en voorzichtig weer vinden, over de echo van blauwe plekken en de onvoorstelbaarheid van een nieuw begin, en over alle houdingen ertussenin. Haar gedichten zijn klein en intiem, in eenvoudige spreektaalachtige zinnen.
– In 1988 debuteerde Elma van Haren met de bundel De reis naar het welkom geheten, die werd bekroond met de C. Buddingh’-prijs voor nieuwe Nederlandse poëzie. Daarna schreef ze Grondstewardess  en Eskimoteren. In januari verscheen een nieuwe bundel, Zuurstofconfetti. Haar poëzie kenmerkt zich door los rijm en eigenzinnige typografie en komt voort uit haar voortdurende verbazing over de dagelijkse realiteit. Deze invloeden worden vermengd met associaties en herinneringen.

Activiteiten en boeken-nieuws in Utrecht en daarbuiten:
– T/m 18 november is bij het Drents museum de tentoonstelling te zien History as a poem van Atousa Bandeh met grote, diepgekleurde schilderingen. Vaak cirkelen alledaagse voorwerpen rond jonge meisjes die je recht aankijken. In enkele video’s en een film doet Atousa Bandeh verslag van een reis of van een poging om grond te kopen in haar geboorteland. Ze woonde tot aan haar 19de in Iran, toen ze vluchtte voor de Irak-Iranoorlog. Na een lange, onzekere reis belandde ze in een dorp in Groningen, in een landschap zonder bergen, iets dat ze zich absoluut niet kon voorstellen. Dit soort elementaire ervaringen heeft ze verwerkt in video’s over haar relatie met Iran. Het zijn geen activistische video’s maar dichterlijke weergaven van de werkelijkheid die je raken.
Meer info: https://drentsmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/atousa-bandeh
– Ook bij het Drents museum maar heel ander werk is te zien bij de tentoonstelling Flora (t/m 28 oktober) van Joke Frima. Joke Frima verbleef lange tijd in Italië, waar zij de natuur schilderde en interpreteerde. Haar werk is een ode aan de natuur, met name de wereld van de planten. Ze maakt nauwgezette observaties in de natuur zelf. Het leidt tot schilderijen waarin groentinten overheersen en waar sterke kleuraccenten zorgen voor zowel thematische (pompoenen, waterleliën) als visuele concentratie op het hoofdonderwerp.
Meer info: https://drentsmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/joke-frima
– Onlangs verdedigde Corina Koolen haar proefschrift Reading beyond the female over het verschil in waardering voor vrouwelijke en mannelijke schrijvers (zie interview: https://www.vice.com/nl/article/pavq89/vrouwelijke-schrijvers-tellen-niet-echt-mee-en-dat-komt-niet-vanzelf-goed). Een paar weken later doet de keuze van het CPNB voor het thema van de boekenweek in combinatie met de geschenken het nodige stof opwaaien. Voor het schrijven van zowel het proza-geschenk als het essay zijn mannen gevraagd, Jan Siebelink en Murat Isik, terwijl het thema De moeder de vrouw zal zijn, naar een gedicht van Martinus Nijhoff. In een open brief laten een groot aantal (bijna 300) schrijvers, dichters, uitgevers en critici uit de literaire wereld weten dat zij vinden dat hiermee de genderongelijkheid in stand wordt gehouden, en vragen het CPNB naar de achtergrond van de keuzes. “Alleen zonen over hun moeders laten horen, sluit naadloos aan op de pijnlijke traditie die de woorden van vrouwen negeert, en anderen voor hen laat spreken.”  Boekhandel Savannah Bay wil een alternatief geschenk uit gaan geven en gaat op zoek naar schrijvende moeders (http://www.savannahbay.nl/index.php?news_id=614&pageid=1&pageid=29).
– Utrecht krijgt een jaarlijkse boekenmarkt op het Vredenburgplein. Tijdens het uitfeest in september en tegelijk met de start van het ILFU (International Literature Festival Utrecht) vindt de eerste editie plaats. Na de benoeming van Utrecht tot UNESCO City of Literature hebben diverse partijen de handen ineengeslagen om de stad een jaarlijkse antiquarische boekenmarkt te geven. Onder meer Het Literatuurhuis, Utrecht Marketing en de Vereniging van Zelfstandige Uitgevers  doen mee.

Bibliotheeknieuws: 
Zoals in vorige nieuwsbrieven aangekondigd is Jonna per 1 juni gestopt als vrijwilligster. Waarschijnlijk hebben we opvolging gevonden voor het onderhoud van de website, en voor het in een ander jasje gieten van de nieuwsbrief. Er blijven nog genoeg andere taken liggen, dus wie zin en tijd heeft om ons te komen helpen en er meer over zou willen weten, ik hoor het graag (info@vrouwenbibliotheek.nl). We zullen met enige regelmaat overleggen over de lopende zaken.
– In september zal het nieuwe seizoen beginnen van de leesgroep en van de poëziegroep.
Zoals het er nu naar uitziet, zijn beide groepen behoorlijk vol, en is er weinig plaats voor ‘instromers’. Maar, we kunnen ook nieuwe groepen starten, op andere tijdstippen. De huidige leesgroep is op vrijdagmiddag, een (donderdag?)avondgroep zou een goede mogelijkheid kunnen zijn. De poëziegroep is op woensdagavond, een middaggroep zou daar een aanvulling kunnen zijn. Als je belangstelling hebt om deel te nemen aan een nieuwe lees- of poëziegroep, wil je dat dan laten weten via info@vrouwenbibliotheek.nl
Meer info ook: https://vrouwenbibliotheek.nl/2018/06/01/de-poeziegroep-gaat-door-in-2018-19-maar-een-beetje-anders/

Nieuwe boeken in de bibliotheek: 
De boekhandel van Penelope Fitzgerald, Wit van Han Kang, Scènes uit mijn eigen draaiboek van Nouchka van Brakel,
en alle ouder, maar nieuw in de bieb: Met andere woorden van Jhumpa Lahiri, Kunst en leugens (NL) van Jeanette Winterson, Oversteken van Judith Visser, De terugkeer van L. Garcia van Carolina Trujillo, Terug naat het zuiden van Kathleen Grissom, De verdovers van Anna Enquist, Al wat schittert van Eleanor Catton

Nieuwe recensies van deze maand als link bijgevoegd:
https://vrouwenbibliotheek.nl/2018/06/04/stille-grond-door-sanneke-van-hassel/
https://vrouwenbibliotheek.nl/2018/06/08/een-zachte-hand-door-leila-slimani/
https://vrouwenbibliotheek.nl/2018/06/12/zwart-lied-door-wislawa-szymborska/
https://vrouwenbibliotheek.nl/2018/06/22/zie-de-dromers-door-imbolo-mbue/
https://vrouwenbibliotheek.nl/2018/06/26/en-de-akker-is-de-wereld-door-dola-de-jong/

De leenbijdrage voor 2018 is opnieuw vastgesteld op € 25,-, vanaf juli € 15,-. Je kunt hiervoor onbeperkt boeken lenen en/of vriendin/vriend van de bibliotheek zijn. Iedereen die boeken leent en/of wil gaan lenen wordt vriendelijk verzocht dit bedrag over te maken op banknummer NL71 INGB 0009 2669 95 ten name van Stichting Es Scent ovv naam en ‘leenbijdrage 2018‘. Meer overmaken om de vrouwenbibliotheek extra te ondersteunen mag natuurlijk altijd. Eenmalig een boek lenen kan ook. De bijdrage hiervoor is € 1,- per boek.

Op www.vrouwenbibliotheek.nl is meer informatie over de bibliotheek te vinden, de nieuwsbrief is ook te lezen via onze website. Naast de aangekondigde openingstijden blijft het altijd mogelijk om op afspraak een bezoek te brengen aan de bibliotheek. U bent van harte welkom.

Marjolein Datema                                     Utrecht,  28 juni 2018

image_pdfimage_print
Share

One comment

  • Laat een antwoord achter aan Hannah Reactie annuleren

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

    Powered by: Wordpress
    Geverifieerd door MonsterInsights