Beste leensters en andere belangstellenden,
De boekenweek met alle gouden en zwarte literatuur is voorbij. Ondanks de kou buiten heeft de lente haar schoonmaakwerk in de bibliotheek gedaan, en hebben een aantal vrijwilligers het plaatsje zo grondig opgeruimd dat we er een aangenaam zit/leeshoekje kunnen inrichten. Dank jullie wel! De inventarisatie van de collectie is bijna afgerond, er liggen plannen voor een aantrekkelijker en beter ingedeelde website, en ook de nieuwsbrief zal er anders uit gaan zien. Misschien lukt dat volgende maand al.
FemArtMuseum: Divine Surprise
FemArtMuseum is een initiatief, opgericht in 2006, dat zich ten doel heeft gesteld om “kwaliteitskunst” van, door en over vrouwen onder de aandacht te brengen. Zolang er niet genoeg middelen zijn voor een eigen museum met ook mogelijkheden voor voordrachten, uitvoeringen, documentatie e.d., richt FemArtMuseum zich op het organiseren van interessante tentoonstellingen samen met andere musea. Op 8 maart jl. werd in het Bijbels Museum Divine Surprise geopend, een verrassende zoektocht naar de vrouwelijk kanten van God. FemArtMuseum heeft deze tentoonstelling, die ontwikkeld is door Bibel + Orient museum in Fribourg (Zwi), naar Amsterdam gehaald. Vrouwelijke idolen en godinnen uit het Midden-Oosten (vanaf 9000 v Chr) laten een breed scala aan vrouwelijke goddelijkheid zien, en daarmee de evolutie van het vrouwbeeld (in de religie) door de eeuwen heen. Vrouwelijke godinnen stonden voor het actief vrouwelijke scheppende beginsel, scheppen samen met een mannelijke partner, zoals ook beschreven stond in bijbelse teksten waaruit ze later is weggeschreven. In samenhang met deze tentoonstelling zal Annine van der Meer, godsdiensthistorica en theologe, gepromoveerd op “de vrouwelijke kant van God in het oerchristendom”, op 14 april een lezing houden in het museum (12u en 14u).
Divine Surprise maakt deel uit van een drievoudige tentoonstelling met als thema Levenskracht, het vrouwelijke. Eén ervan is die over Female Power in Arnhem (zie nieuwsbrief maart), de andere is in het Allard Pierson Museum (Amsterdam) Women for all seasons, over het beeld van de vrouw in de oudheid. Op 7 april (14u) zal daar de lezing “Een stoet vrouwen” worden gehouden door conservatrice Gerarda Jurriaans-Helle. (voor meer info: www.femartmuseum.com, www.bijbelsmuseum.nl)
Het thema religie en vrouwen is op verschillende manieren in het nieuws geweest afgelopen maand, maar vrijwel altijd met een zelfde teneur. Of het nu het Deetman-rapport over het misbruik van en geweld tegen meisjes in de R.K.-kerk is, dat bij de commissie veel minder aandacht heeft gekregen dan datzelfde rapport over jongens; of de VN verklaring over vrouwenrechten en geweld tegen vrouwen waartegen door verschillende katholieke en islamitische landen bedenkingen geprotesteerd werd. Kerkelijke instituten en hun leer blijven vrouwen vaak tot tweederangs burgers maken. De tradities kennen mannen vaak een hogere plaats toe. En dat terwijl bekend is dat bij het overschrijven van handschriften van de bijbel van vrouwennamen mannen namen zijn gemaakt. Wat is dat toch met religie en mannen t.o.v. vrouwen, waar velen de rechtvaardiging vinden voor onderdrukkend gedrag en het beperken van andermans individuele vrijheid?
City2Cities festival
Van 20 tot 28 april wordt voor het 3e jaar het internationale literatuurfestival City2Cities georganiseerd. Er komen weer grote schrijvers naar Utrecht, en nieuw talent. De focus ligt op 3 steden, en met de steden ook op het land, de cultuur en het taalgebied. Er zullen debatten over de literaire stadscultuur plaatsvinden, er worden nieuwe verhalen en gedichten vertaald en er is ook aandacht voor theater, film en muziek. Dit jaar wordt Utrecht verbonden met 2 contrasterende regio’s met een bruisend literair leven, Berlijn en Lissabon.
Het programma ziet er boeiend uit, maar voor zover ik nu kan zien helaas niet zoveel activiteiten met vrouwelijke schrijvers. Hanneke van Eijken presenteert haar debuutbundel “Papieren veulens“. Op de slotmiddag zullen verschillende Nederlandse, Duitse en Portugese vrouwelijke schrijvers en dichters meedoen aan ‘de straat van de literatuur’ .
In deze week is van kunstenares en schrijfster Gabriele Stötzer (De grijze stroom, 2012) de tentoonstelling “Galerie im Flur” te zien. Tekst van de aankondiging: “In Stötzers fotoseries en filmperformances verwerkt zij het unheimische gevoel dat niets van je jezelf is, zelfs je lichaam niet, een gevoel dat zij opdeed in gevangenschap en daarna, toen de Stasi haar constant in de gaten hield“. Eind vorig jaar won zij de Deutsche Sozialpreis voor de radiodocumentaire “Frauenzuchthaus Hoheneck. Demütigung. Willkür. Verrat. (zie ook: www.gheringbooks.nl)
Er is ook een tentoonstelling van de Portugees-Nederlandse fotografe Ana Carvalho, die o.a. in Lissabon, Berlijn en Nederland gewoond heeft. Ze legt ongewone en onverwachte beelden vast van steden, en (de sporen van) de menselijke aanwezigheid. Licht, schaduw en kleur.
Voor meer info: www.city2cities.nl
Onlangs uitgebrachte titels
– Jeanette Winterson’s nieuwe roman Het schemeruur is al een parel genoemd. Het verhaal is gebaseerd op het proces tegen ‘de heksen van Lancashire’ dat in 1612 plaatsvond. Een groep van 13 vrouwen had zich op Goede Vrijdag verzameld voor een mysterieuze bijeenkomst. Ze worden betrapt door een rechter die zich afvraagt of het om een samenscholing van heksen gaat.
– Nobelprijswinnares (1991) Nadine Gordimer heeft een nieuwe roman uitgebracht, Een tijd als nooit tevoren. Als Engelstalige blanke Zuid-Afrikaanse schrijft ze haar hele leven al vanuit en over de sociale situatie in haar land. Vroeger over een door apartheid verscheurde samenleving, en nu over de dilemma’s waar het huidige Zuid-Afrika mee worstelt. Twee anti-apartheidsactivisten, inmiddels getrouwd en met hun gelukkige gezin tot de middenklasse behorend, komen onder druk te staan en moeten het hoofd zien te bieden aan erfenissen uit het verleden.
– Op verzoek vertelde de Groningse Linda Nijlunsing haar levensverhaal, het werd een boek “Wildernisjaren. Leven met een pelsjager in Alaska.” Naast een beschrijving van dit leven na het overlijden van haar moeder, een liefdesgeschiedenis, gaat het over zelfrespect en eigenwaarde, over angst voor verlies, en de vraag hoe je je als vrouw verhoudt t.o.v. een man.
– In Blauwbaard heeft Amélie Nothomb het gelijknamige sprookje verplaatst naar hedendaags Parijs. De schurk is een gedistingeerde huisbaas geworden, en zijn jonge vrouw een aantrekkelijke goedgebekte huurster. Beiden zijn gepassioneerd, discussiëren veel, beschaafd en intellectueel, maar ondertussen belanden ze in een strijd waarbij ze in alles tegenover elkaar staan. En dan de donkere kamer waar zij niet binnen mag……
– Wij en ik van de Vlaamse Saskia de Coster is een boeiend familieportret van een neurotische moeder, een ambitieuze vader en een verwende dochter in een Belgische villawijk. Het wemelt er van de grote en kleine drama’s en familiegeheimen. Hoe houden zij zich staande in deze door status geobsedeerde omgeving? Hoe houdt de hedendaagse Europese mens zich staande in deze tijd?
– Laura Starink vertelt in Duitse wortels. Mijn familie, de oorlog en Silezië het verhaal van haar moeder en familie, gewone mensen die in de jaren 30-40 van de vorige eeuw in centraal Europa moesten zien te overleven. Eerst onder Hitler’s nationaal-socialisten, later onder de communisten. Beoordeeld als een geweldig boek.
Activiteiten in Utrecht
– Op 11 april gaat de film Daglicht in première, naar het gelijknamige boek (2008) van Marion Pauw. In deze psychologische thriller komt Iris, een succesvolle advocate, erachter dat haar moeder een geheim bij zich draagt. Iris heeft een halfbroer die is veroordeeld voor een gruwelijke moord.
– Voor de liefhebber: op 27 april worden op veler verzoek ‘de Hormonologen‘ nog een keer gespeeld. In persoonlijke monologen wordt de menopauze nuchter en met humor ontleed, waarbij loutering en ongemak invoelbaar worden. Dus ook voor dochters, vriendinnen en mannen van.
Nieuwe boeken in de bibliotheek:
Het begon met een ster van Helga Weiss, De laatste sterft van Tess Gerritsen, Kleren maken de vrouw van Hella Haasse, Op de berg van de ziel van Ada de Jong, Geweldadige vrouwen van Frans Koenraadt, Een leven van Simone Veil en Om te beginnen een vrouw, monoloog voor de dochter van Noach van Anne Vegter
De leenbijdrage voor 2013 is vastgesteld op € 25,-. Je kunt hiervoor onbeperkt boeken lenen en/of vriendin/vriend van de bibliotheek zijn. Iedereen die boeken leent en/of wil gaan lenen wordt vriendelijk verzocht dit bedrag over te maken op ING banknr 9266995 ten name van Stichting Es Scent ovv naam en ‘leenbijdrage 2013’. Eenmalig een boek lenen kan ook. De bijdrage hiervoor is € 1,- per boek.
Op www.vrouwenbibliotheek.nl is meer informatie over de bibliotheek te vinden.
Naast de aangekondigde openingstijden blijft het altijd mogelijk om op afspraak een bezoek te brengen aan de bibliotheek. U bent van harte welkom.
Marjolein Datema Utrecht, 30 maart 2013